Dzisiaj druga część artykułu pod tytułem skąd bierze się blokada językowa. W poprzednim wpisie podzieliłem się z Tobą wiedzą i doświadczeniem na temat przyczyn blokady językowej. Dzisiaj druga część, która może pomóc Ci pokonać stres przed mówieniem po angielsku. Zapraszam do czytania.
Podłoże psychologiczne bariery językowej
Doświadczasz blokady językowej, ponieważ w przeszłości doświadczyłeś trudnych sytuacji. Być może dawniej byłeś krytykowany przez rodzica/opiekuna lub nauczyciela za powiedzenie czegoś niedoskonałego lub zrobienie czegoś w niedoskonały sposób. Ta osoba nie była dla Ciebie wyrozumiała, wytykała Ci błędy. Najczęściej przejawia się to tym, że rodzic ciągle poprawia i koryguje swoje dziecko lub podopiecznego.
Przypomnij sobie, czy było tak, że gdy miałeś coś zrobić, Twój opiekun wyręczał Cię, ponieważ tak było szybciej i łatwiej? Czy rodzice lub dziadkowie ciągle Cię poprawiali i żądali od Ciebie, byś był idealny, nieskazitelny, abyś wszystko robił bardzo dobrze i na wysokim poziomie? Poprzez takie negatywne doświadczenia z przeszłości, teraz być może masz wobec siebie rygorystyczne oczekiwanie: „Nie mogę być niedoskonały”. Możesz też podświadomie zakładać, że pokażesz coś jedynie wtedy, gdy będzie to świetne: „Jeśli nie jestem najlepszy, to nie powinienem się za to brać”. Jest to przejaw perfekcjonizmu, który nabyłeś już jako dziecko wraz z wpojonym przekonaniem: „Nie bierz się za rzeczy, do których się nie nadajesz”.
Blokada językowa – wpływ systemu edukacji na jej powstawanie
Przyczyn bariery komunikacyjnej możemy dopatrywać się również w nieprzyjemnych doświadczeniach z okresu edukacji szkolnej. Zastanów się, czy ktoś kiedyś Cię wyzwał lub wyśmiał i dlatego wychodzisz z założenia, że „lepiej nie mówić nic, niż mówić źle”. Taka postawa charakteryzuje się unikaniem, wycofaniem, stresem mówieniowym (może doświadczyłeś tego przy nauczycielu, przy tablicy, kiedy wygłaszałeś referat na środku klasy itd.).
Gdy rozmawiałem z osobami, których problemem była blokada językowa, okazywało się często, że miały niesympatycznego nauczyciela w szkole podstawowej, niemiłe zdarzenie w klasie lub podczas rozmowy w języku obcym, kiedy ktoś je wyśmiał, gdy otrzymały negatywny komentarz ze strony nauczyciela/rówieśnika… I teraz, mimo upływu 10 czy 20 lat, człowiek – który już dawno nie jest przecież uczniem – ciągle pamięta te przykre sytuacje, jak by wydarzyły się wczoraj. Chociaż teraz jesteś dorosły, nadal stresujesz się, przejmujesz, obawiasz, gdy musisz odezwać się w języku angielskim…
Te kilka czy kilkanaście (lub nawet kilkadziesiąt) lat temu strach został w Tobie zakorzeniony i powiązany z nauką języka obcego. To jedno zdarzenie może powracać za każdym razem, gdy będziesz chciał porozmawiać, a jeśli go nie przepracujesz, będzie wywoływało w Tobie emocje za każdym razem. Często będzie tak, że nawet nie zauważysz tego – a jedynie fakt, że wycofałeś się z jakiejś sytuacji.
Oceny w szkole a strach przed mówieniem w obcym języku
System ocen w edukacji szkolnej ma również wpływ na blokadę językową. Stopnie powodują gradację, czyli podział na lepszych i gorszych. Kiedy otrzymywałeś „złe” stopnie (np. z języka obcego), mogłeś wyciągnąć wniosek, że jesteś gorszy od innych, co do tej pory skutkuje blokadą, gdy chcesz porozmawiać po angielsku. Sporo osób wychodzi więc z założenia, że nie warto w ogóle się odzywać.
Gorsze stopnie oraz koncentracja na tym, co robiłeś źle, mogły też spowodować przeczulenie na tym punkcie – to dlatego, gdy chcesz się odezwać w obcym języku, stresujesz się i boisz się mówić. Wiesz, że możesz powiedzieć coś źle, a to wywołuje nieprzyjemne skojarzenia i przykre emocje. To całkiem normalne, że chcesz tego uniknąć, więc, aby ich nie doświadczać – sądzisz, że najlepiej wycofać się z każdej sytuacji, w której miałbyś prowadzić rozmowę po angielsku.
Rozwiązanie dla Ciebie – tak nauczysz się języka angielskiego
1.Trenuj bycie wyrozumiałym dla siebie
Gdy skrytykujesz siebie za coś – natychmiast znajdź przeciwwagę dla tego, co powiedziałeś. Np. pomyliłeś się i pomyślałeś: „Nie powinno się mówić she do, tylko she does. Znowu błąd! Ech…” – nie daj się ponieść uczuciu porażki, tylko natychmiast powiedz do siebie: „Ale wcześniej trzy razy użyłem dobrej odmiany!”. W ten sposób zrównoważysz swoje emocje i zyskasz inne, świeże spojrzenie na naukę języka angielskiego. Przestaniesz skupiać się na tym, że ciągle robisz coś źle, a zaczniesz doceniać swoje postępy.
2.Skomplementuj się za to, co zrobiłeś dobrze
Doceń się za wysiłek! Jeśli jesteś po spotkaniu z lektorem języka angielskiego – skomplementuj siebie. Gdy wyrobisz w sobie nawyki doceniania i komplementowania się, Twoja motywacja do nauki języków obcych będzie znacznie większa, a efekty przyjdą szybciej.
3.Zgłoś się na konsultacje
Znajdź specjalistę, który pomoże Ci poradzić sobie z negatywnymi sytuacjami z przeszłości i przepracować je, byś mógł efektywnie uczyć się angielskiego i osiągać wszystkie swoje inne cele!
Jeśli masz problem z blokadą w mówieniu po angielsku, te lektury mogą być dla Ciebie pomocne (zdecydowanie je polecam!):
- Malwina Huńczak, „Przekleństwo perfekcjonizmu. Dlaczego idealnie nie zawsze oznacza najlepiej”, seria Samo sedno.
- Stephen Briers, „Pokonaj depresję, stres i lęk”, seria Samo sedno.
