W poprzedniej części zastanawialiśmy się, jak talent wpływa na naukę języka angielskiego (i czy w ogóle istnieje!). Dziś chciałbym Ci przedstawić dalsze rozważania naukowe oraz sposób na to, jak efektywnie nauczyć się języka obcego – nawet jeśli nie posiadasz „talentu” w tym kierunku!
Czy i Ty możesz szybko nauczyć się języka angielskiego?
Jak wynika z najnowszego badania, zakręty Heschla mają również znaczenie dla przyswajania dźwięków obcego języka. Ich znaczenie jest tak duże, że w kolejnych eksperymentach naukowcy – mierząc tylko wielkość lewego zakrętu Heschla u badanych – byli w stanie przewidzieć, z jaką prędkością nauczą się oni zadanych słów w obcym języku. Jak twierdzą badacze, nie oznacza to, że osoby ze stosunkowo małym lewym zakrętem Heschla nie nauczą się nigdy drugiego języka. – Choć nasze badanie rzeczywiście wykazało związek pomiędzy zdolnościami językowymi a budową mózgu, biologiczne uwarunkowania nie są wyrokiem i nie skazują na niepowodzenie – twierdzi prof. Wong.
Kolejny wniosek: To, że ktoś ma mały lewy zakręt Heschla, nie oznacza, że nie nauczy się języka! Biologiczne uwarunkowania nie są wyrokiem.
Lewy zakręt Heschla nie jest bowiem jedyną strukturą w mózgu powiązaną z nauką języków obcych. Kluczowymi dla mowy rejonami mózgu, których sprawne działanie zapewnia sukces w nauce, są ośrodki Wernickego i Broki.
Jak wpłynąć na postępy w nauce języka obcego?
Wszystkie rejony odpowiedzialne za zdolności językowe łączy jedna bardzo ważna cecha – są bardzo plastyczne. Dzięki ćwiczeniom można je znacząco rozwinąć i fizycznie powiększyć. Jak mówią lingwiści, z uczeniem się języków jest jak z trenowaniem mięśni – im intensywniej używamy struktur mózgu odpowiedzialnych za przyswajanie mowy, tym szybciej się one powiększają, czyniąc naukę coraz łatwiejszą. Odczuwa to każdy, kto zna wiele języków, bo opanowanie kolejnego zajmuje coraz mniej czasu.
Wniosek: Części mózgu odpowiedzialne za uczenie się języków mają wpływ na tempo nauki, jednak rejony te są plastyczne i dzięki ćwiczeniom można je powiększyć i rozwinąć.
Zwiększ swoje zdolności językowe
Żeby ćwiczenia przyniosły naprawdę efekt, nauka musi być bardzo intensywna – dowodzą uczeni z Uniwersytetu w Lund w Szwecji. Naukowcy obserwowali wybrane grupy młodych Szwedów biorących udział w kursach języka obcego. Przyszli wojskowi tłumacze uczyli się bardzo intensywnie: siedem dni w tygodniu, od rana do wieczora. Cel był taki, by po 13 miesiącach nauki mogli się biegle posługiwać w mowie i piśmie opanowanym językiem.
Uczeni pod kierownictwem dr. Johana Mårtenssona przebadali za pomocą funkcjonalnego rezonansu magnetycznego mózgi tych osób – na początku badania oraz po trzech miesiącach wzmożonej nauki – i porównali je z mózgami osób z grupy kontrolnej, którą stanowili studenci pobliskiego Uniwersytetu Umeå. Okazało się, że o ile u uczestników studiujących w normalnym trybie mózg po trzech miesiącach wyglądał dokładnie tak samo jak na początku badania, to u osób odbywających intensywny kurs językowy znacznie rozrosło się kilka jego rejonów. Były to nie tylko obszary w korze mózgowej związane z posługiwaniem się mową, ale także hipokamp, odpowiedzialny za uczenie się i zapamiętywanie.
Wniosek: Kształcąc się intensywnie, można się nauczyć się każdego języka obcego.
Powiększenie się tych rejonów w wyniku nasilonej nauki sprawiło, że po roku zajęć wszyscy studenci Akademii Tłumaczy tak samo sprawnie posługiwali się nowym językiem, niezależnie od wrodzonych zdolności lingwistycznych. To dowodzi, że dwujęzyczność jest dostępna praktycznie dla każdego.
– Poza przypadkami klinicznymi nie istnieją osoby, które zupełnie nie mają talentu do języków – wypowiada się dr Michał B. Paradowski z Instytutu Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego. Jego zdaniem każdy człowiek ma naturalne predyspozycje do nauki języków. Niektórzy większe, inni trochę mniejsze, podobnie jak to jest z pozostałymi uzdolnieniami. Niedostatek da się zrekompensować nieco większym nakładem pracy oraz odpowiednim doborem metod nauki języka obcego, zwłaszcza tych przyjaznych mózgowi.